Als ik blind word, wil ik niet meer leven

Dat haar gevoel niet altijd even zuiver was, bleek wel uit het feit dat de diabetes, ook al langer, op haar ogen geslagen was, waardoor haar gezichtsvermogen beperkt was. Retinopathie noemden de dokters het, maar het kwam er op neer dat haar gezichtsvermogen beperkt was. Laser behandelingen kreeg ze hiervoor. Met wisselend resultaat. In 2009 kwam er nog een bloeding in haar oog bij, waardoor ze feitelijk aan een oog blind was geworden.

Verstopte bloedvaten

In 2014 onderging ze een voorvoetamputatie vanwege verstopte bloedvaten in de voeten. Ook een complicatie van haar diabetes. Haar diabetes instellen en insuline spuiten deed ze zelf allemaal, zonder controle. Enige eigenwijsheid kon haar niet worden ontzegd, maar dat paste bij haar en haar manier van leven. Toen een paar jaar geleden haar grote steun en toeverlaat, haar man, plotseling overleed, hield ik mijn hart vast. Zou haar leven voor haar nog wel de moeite waard zijn, een beetje leuk, een beetje gezellig? Maar tot mijn grote verbazing viel het mee. Ze leek zich te redden, reed op haar scootmobiel door het dorp, het leek mee te vallen. Ondertussen vormde zich abnormale bloedvaatjes zich in haar goede oog, welke een goed gezichtsvermogen in de weg stonden. Hier was maar een goed oplossing voor namelijk: injecties in haar oog met een medicijn welke de uitgroei van die bloedvaatjes remt. In de loop van de tijd had ze wel gemerkt dat ze na een injectie een tijdje beduidend minder goed zag. Dus schrok ze niet zo erg dat na haar laatste injectie in haar oog ze ‘s avonds niet meer zo goed zag. Ze ging vroeg naar bed. Het zou de volgende dag wel weer over zijn.

Paniek

De volgende dag schrok ze wakker. Ze zag helemaal niets meer. Paniek, radeloosheid. Ze kon haar insulinespuit niet terug vinden. Raakte nog meer in paniek en was niet in staat om hulp te krijgen voor haarzelf. Twee dag later werd ze gevonden door haar zoon, in een diep diabetisch coma. Met de ambulance naar het ziekenhuis en naar de intensive care. Na twee dagen was ze zo opgeknapt dat ze naar de afdeling mocht. Haar gezichtsvermogen was en bleef echter nul. Ze had inmiddels aan de dokter laten weten dat ze niet meer wilde leven. Ze wilde euthanasie.

Dat doen we hier niet

De dokter reageerde nogal laconiek: “Dat doen we hier niet, daarvoor moet u bij uw huisarts zijn.” Verdrietig en boos voelde ze zich hierdoor en besprak het met haar kinderen. Samen met zijn vrouw bezocht haar zoon mijn avondspreekuur. Ze kwamen praten over wat hun moeder gebeurd was en over haar wensen. De wens om euthanasie, is aan strikte regels gebonden en voor mij was het niet duidelijk of aan alle voorwaarden hiervoor was voldaan. “Ik ga wel met haar praten, morgen tussen de middag rij ik naar het ziekenhuis.” Heel rustig was ze en blij dat ik kwam. Niet opstandig, niet boos of verongelijkt. Nee, heel rustig en ze kon ook heel goed formuleren wat ze wilde. Niet langer leven, dat was haar wens en daar week ze niet van af, wat ik ook als argument naar voren bracht. “Een spuitje geven kan ik je niet toezeggen. Dat ligt allemaal veel te gecompliceerd op dit moment.” Veel beter kon ik het niet formuleren. Ze liet me haar buik zien die blauw was geworden van de insuline injectie die ze hier kreeg en het deed haar ook pijn. “Als je nu geen spuitje meer neemt, dan zal je snel overlijden.” zei ik tegen haar. Ze veerde op. “Kan dat dan? Kan dat ook hier?” “Ik ga het nu met de dokter hier bespreken”

Het besef dat dit haar weg was

Het duurde even voordat ik de juiste dokter gevonden had. Het was duidelijk dat mijn interventie niet op prijs gesteld werd. Dat vond ik minder belangrijk dan dat er aan de wens van de patiënt niet voldaan werd. We spraken erover dat ze niet in het ziekenhuis kon blijven, maar waar moest ze naar toe? “Ik heb gezegd dat mevrouw uiteindelijk zelf beslist over wel of geen behandeling. En ik denk dat ze zich niet meer wil laten behandelen.” Dat was wat ik mijn collega in het ziekenhuis vertelde. Toen ik naar huis reed, dacht ik aan haar en wat ze zou gaan doen. De volgende dag werd ik gebeld door haar dokter die vertelde dat mevrouw geen verdere behandeling wilde, maar ook dat het ziekenhuis goed voor haar wilde zorgen, die laatste dagen. De volgende morgen was mevrouw overleden, haar kinderen erg verdrietig achterlatend, maar wel in het besef dat dit haar weg was ...